Bir bilgisayarın ağ
üzerine nasıl bilgi bırakacağını ve bırakılan bu bilginin diğer bilgisayarlar
tarafından nasıl alınacağına dair kuralların bütününe erişim metodları (access
methods) denir. Erişim metotları bilgisayarların aynı anda ağa bilgi koymamasını
ve ağ trafiğinin çarpışmaya mahal vermeden düzenli (orderly) işlemesini
sağlar.
Bilgi ağ üzerine bırakıldığı andan itibaren erişim
metodları, ağ üzerindeki trafiğin işleyişine katılmaya yani yardımcı olmaya
başlar… Diğer bir deyişle erişim
metodları bilgi ağa bırakıldığı anda çalışmaya başlar…
Erişim metodları bilgiyi tutma yönünden birbirleriyle
tutarlı çalışmalıdır. Değişik erişim metodlarını kullanan bilgisayarlar
çarpışmaya (collision)
neden olur. İngiltere deki trafik polisinin Türkiye de kazalara sebebiyet verme
ihtimali gibi..
Erişim Metotları üç ana başlık
altında toplanabiliyor…
§ Carrier
Sense Multiple Access (taşıyıcı algılamalı çoklu erişim)
Carrier Sense
Multiple Access With Collision Detection, Çarpışma algılayıcıyla taşıyıcı
dinleyen çoklu erişim): Bilgisayar ağlarında birçok bilgisayar aynı
(ortak) taşıyıcı üzerinden bilgi göndermek zorundadırlar. Bu taşıyıcı elektrikli ya da optik
kablo, WLAN’da frekans olabilir. Birden çok bilgisayarın
aynı anda gönderme yapma isteği çakışmalara sebep olacaktır. CSMA/CD bu iletişimi
kontrol eden bir protokoldür. Bu protokol OSI modelinin
2. katmanında MAC
bölümünde bulunur. İşleyişi şöyle:Bilgi göndermek
isteyen araç/istasyon/bilgisayar ilk önce ağı kontrol eder. Eğer ağ boş ise göndermek istediği
frame’leri (paket değil, çünkü CSMA bir 2. katman protokolüdür. Paketler 3.
katmanda frame’lerden oluşur) gönderir.Bu gönderme
sırasında ağı kontrol eder ve bir çakışma oluşursa gönderici ağdaki bütün
bilgisayarlara bu çakışmayı jam sinyali adı altında bildirir.Ağ boş değil ise belli bir süre bekleyip gönderme
işlemini tekrar edecektir. İşleme başlamadan önce maksimum deneme
sayısını geçip geçmediği kontrol etmesi gerekir, eğer geçilmiş ise bu gönderme
işlemi bir hata olarak üst katmanlara bildirilir. Eğer çarpışma
olursa rasgele bir süre için beklenir. Bu süre her bilgisayar için ayrıdır. Algoritması
şöyle:
*** Contention (yarış, rekabet)
metot olarak da bilinir. Çünkü her bilgisayar kabloya bilgi bırakmak için
yarışır. (ilk giren ilk çıkar prensibi)
***2500 metreden uzun mesafelerde işe yaramayabilir.
***Ağ üzerinde çok bilgisayar
varsa ve bu bilgisayarlar veri tabanı gibi yoğun trafiğe sebep olan
uygulamalara erişim istiyorlarsa CSMA/CD yavaşlığa sebep olabilir.
***Eskiden kullanılan bir
metottur…
***günlük hayattaki bi olaya
benzetecek olursak; karşıya geçmeye çalışan sürücünün yolu kontrol etmesi
gibi bi yöntem…
Carrier sense multiple access with collision avoidance –
CSMA/CA(çarpışma önleyiciyle taşıyıcı dinleyen çoklu ortam): Bilgisayar bilgiyi koymadan önce koyma niyetini bildirir ve
bilgiyi koyar. böylece bilgisayarlar çarpışmayı önceden engellemiş olur.
Dezavantajı ise niyet (intention) bildiren mesajların ağ üzerinde sebep
olduğu trafiktir. Çok nadiren
kullanılan bir metottur…
***günlük hayattaki bi olaya
benzetecek olursak; karşıya geçmeye çalışan yayanın trafik lambasındaki düğmeye
basması.
§ Token passing – jeton geçişi:
Sadece jetona sahip olan
bilgisayar bilgi yollayabilir. Çarpışma yarışma yoktur. Bilgiler frame (çatı)
ve ilave bilgiler şeklinde yollanır. İlave bilgiler frame önüne veya arkasına
iliştirilir.
§ Demand
Prioritry Access Method (DPAM)- Talep Öncelikli Erişim Metodu
-CSMA/CD’de Çarpışmalardan dolayı oluşan
zaman kaybını yok eden ve tüm portlara merkezi denetimli erişim sağlayan bir
yöntemdir.
–100 megabit per second (100 VG-AnyLAN) standardında kullanılır. [100VG-AnyLAN,
IEEE’nin 802.12 komitesi tarafından tanımlanmış yüksek hızlı bir LAN
teknolojisidir.]
-100VG-AnyLAN
ağ cihazlarının portları, normal ve monitör olarak
adlandırılan 2 moddan birinde çalışırlar. Normal modda çalışan port kendisine
gelen çerçeveleri adresine göre uygun yere aktarırken, monitor modunda çalışan
port gelen tüm çerçeveleri aktarır. Normal mod uç düğüm ve alt bağlantılarda
kullanılırken, gözleme mod yönlendirici, anahtar gibi cihaz bağlantılarında
kullanılır. Yola erişim için kullanılan DPAM, portlara erişim hakkı tanımak
için Round-Robin yoklama
(polling) tekniğini kullanır. Bu teknikte ağ cihazı
portlarına bağlı sistemleri sırayla yoklar; her yoklamada çerçeve göndermek
isteyen sistemlerin birer çerçeveleri aktarılır. Bir uç sistem bir yoklama
çevriminde, diğer uç sistemlerin gönderecekleri çerçeveleri olduğu sürece
birden fazla çerçeve göndermez. Yola erişim için öncelikli yapı kullanılmaktadır, öncelikli
aktarım istekleri, merkezi cihaz tarafından daha öncelikli değerlendirilir. (çerçeve=frame)
-100VG-AnyLAN
teknolojisinde bilinen kablo türleri kullanılır; Cat 3, Cat 4,
Cat 5 UTP kablolar, STP kablo ve FO kablo seçenekleri vardır. Bakır kablo ile
kullanımda iki düğüm arası mesafe 100 m.’ye, FO kablo ile bağlama 2 Km. ye kadar
olabilir.
-Tekrarlayıcı (veya HUB) ve uç
noktaların tümünü ağı oluşturan temel bileşenler olarak kabul eder.
-Uç noktalar; bilgisayar,
bridge, router veya switch olabilir…
Bu metot CSMA/CD olduğu gibi
yarışmaya dayalıdır. Farklı olarak tekrarlayıcı/hub iletimi yapılacak belirli
tipteki bilgiye öncelik verilir…
-Farklı olarak bu metotta
bilgisayarlar bilgiyi alabildği gibi gönderebilir de…
-Dörtlü sinyal yolu 25Mhz var.
4 tane 2 li çift sarım (standart ethernet kablosu) sayesinde dörtlü iletim
yapılabilir…
Yorumlar
Yorum Gönder